Jak rozpoznaje się depresję u dorosłych?
➡️ Co to jest depresja? Z punktu widzenia medycznego, to poważne zaburzenie nastroju, które może znacząco wpływać na sposób, w jaki chory myśli, odczuwa i działa. Osoby w depresji odczuwają szereg objawów emocjonalnych i fizycznych, które znacząco utrudniają codzienne funkcjonowanie. Rozpoznanie depresji przeprowadza lekarz psychiatra na bazie wywiadu z pacjentem.
➡️ Depresję u pacjenta stwierdza się w rozmowie na temat objawów, historii medycznej, ale także historii rodzinnej. Lekarz zazwyczaj rozważa także badania medyczne, ponieważ niektóre choroby mogą powodować podobne objawy. Dobrym tego przykładem jest niedoczynność tarczycy, która — jeśli nie jest odpowiednio leczona endokrynologicznie — może powodować myślenie depresyjne i znaczny spadek nastroju.
➡️ Objawami depresji są przede wszystkim zaburzenia snu, myśli samobójcze, poczucie winy, spadek libido. Dodatkowo również poczucie dojmującego smutku i anhedonia, jednak należy pamiętać, że nie każdy smutek to depresja. Coraz częściej też psychiatrzy diagnozują tzw. depresję atypową czyli taką, w której epizody depresyjne nie mają nasilonego przebiegu. Np. zwykło się uważać, że typowym objawem depresji jest brak chęci do życia i nieumiejętność wstania z łóżka i wykonywania codziennych czynności. Tymczasem opis ten dotyczy poważnego epizodu depresyjnego, który wcale nie musi dotyczyć każdego chorego. Zespoły depresyjne mogą być o wiele trudniejsze do zauważenia przez postronną osobę, a nawet samego chorego.
Przykładem obrazującym tę kwestię jest depresja poporodowa. 🤱 Zdaniem specjalistów, może ona dotykać nawet 19% matek, a aż 40-80% jest zagrożonych tzw. przygnębieniem poporodowym. Złe samopoczucie młodej mamy często jest składane na karb niewyspania czy "burzy hormonalnej", jednak z punktu widzenia medycznego jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia kobiety.
Jeśli nie mamy pewności, jak rozpoznać depresję bliskiej osoby, ale podejrzewamy, że doskwiera jej coś więcej niż zwykłe obniżenie nastroju, warto z nią porozmawiać i podsunąć informacje na temat tego, gdzie szukać pomocy. To, czy wybrać psychiatrę czy psychologa, powinno być zależne bezpośrednio od pacjenta - niektórzy lepiej się czują w kontakcie z psychologiem zwłaszcza, jeśli do tej pory temat zdrowia psychicznego był dla nich tabu. 🗣
Diagnoza depresji to dopiero początek, ale bardzo ważny, dla dalszego postępowania z chorobą. Chory, który potrafi sobie powiedzieć "mam depresję", może świadomie podjąć kroki w celu odzyskania zdrowia. Zyskuje również nadzieję na poprawę samopoczucia. Bardzo istotne jednak jest, aby pacjent z depresją otrzymywał odpowiednie wsparcie od otoczenia.
Czego potrzebują ludzie chorzy na depresję?
Pierwsze objawy depresji mogą być mylone ze zmęczeniem. Chorego cechuje utrata zainteresowań, spadek libido, zaburzenia snu. Objawy nietypowej depresji maskowane są często przez doświadczany stres czy niewyspanie. Należy mieć jednak świadomość, że nasilanie objawów wymienionych wyżej nigdy nie powinno być bagatelizowane. To czas, w którym powinno się jak najszybciej poszukać pomocy dla osoby w depresji. Gdy postawiona zostanie diagnoza i wybrane zostaną metody leczenia depresji, bliscy pacjenta powinni postarać się wyedukować z zakresu wspomagania chorego. Jak sobie radzić, kiedy ktoś bliski ma depresję?
➡️ Przede wszystkim, warto pamiętać, że wpływ depresji jest potężny nie tylko na samego chorego, ale również na osoby w jego otoczeniu. Oczywiście nie jest winą chorego, że skutki depresji odbijają się także na bliskich - ale im bardziej rodzina i przyjaciele mają tego świadomość, tym lepsze rokowania.
➡️ Najczęstsze objawy depresji mogą być przez bliskich odbierane personalnie. Przykładowo, fizyczne objawy depresji obejmują spadek libido, co w małżeństwach często prowadzi do problemów z życiem seksualnym i nieporozumień na tym tle. Po drugie, to, jak objawia się depresja może znacząco się różnić w zależności od cech charakterologicznych danej osoby - niekiedy wiąże się z napadami złości i brakiem kontroli nad swoimi emocjami. W przebiegu leczenia depresji chory uczy się zarządzać tymi objawami, rozwiązując problemy u ich podstaw. Jednak wymaga to czasu.
➡️ Z pewnością jednak od momentu, gdy lekarz czy psycholog rozpoznaje depresję, chory potrzebuje bliskich jako oparcia. Depresja wpływa na jego zdolność do funkcjonowania, dlatego zrozumienie ze strony rodziny i przyjaciół, a także ułatwianie wielu zadań jest bardzo istotne. Może w depresji występować lęk, poczucie odrzucenia i osamotnienia - empatia kochających osób zdecydowanie przyspiesza powrót do zdrowia.
➡️ Chory w depresji potrzebuje konstruktywnego wsparcia, ale z pewnością nie "przemów coachingowych". W depresji nie pomoże wyłącznie uprawianie sportu, odpowiednie odżywianie czy "wzięcie się w garść". Tego typu komunikaty prowadzą tylko i wyłącznie do rozwoju depresji maskowanej, czyli sytuacji, w której chory za wszelką cenę stara się ukryć swoje prawdziwe samopoczucie ze wstydu i poczucia winy. Jeśli nie wiemy, co powiedzieć do chorego w depresji, po prostu dla niego bądźmy. Słuchajmy, przytulmy, zaoferujmy swoją obecność.
Od czego bierze się depresja?
Czynniki rozwoju depresji są różnorodne i ze względu na nie wyróżnia się także różne typy depresji. Przykładowo, depresja lękowa może być następstwem traumatycznych przeżyć, niekoniecznie z dalekiej przeszłości. Niekiedy epizody depresyjne wywoływane są przez sytuacje związane z nadużyciami w pracy lub w relacjach osobistych. Depresja endogenna jest powodowana przez czynniki biologiczne, takie jak nieodpowiednie wytwarzanie hormonów, w szczególności serotoniny. Depresja endogenna jest szczególnie podatna na leczenie lekami. 💊 Jednak leczenie farmakologiczne depresji jest zazwyczaj pierwszym krokiem do wyzdrowienia w każdym jej rodzaju.
Depresja poporodowa, jak sama nazwa wskazuje, jest wywoływana przez zespół czynników związanych z porodem. Depresja umiarkowana wywoływana jest zazwyczaj przez czynniki zewnętrzne i wewnętrzne: nieprzystosowawcze mechanizmy zachowania pacjenta oraz niesprzyjające okoliczności życiowe.
Przyczyny i objawy depresji mogą być różnorodne, ale jedno zawsze jest pewne - chory, aby wyzdrowieć, potrzebuje wsparcia specjalistów. 👩⚕️
Jakie są sposoby leczenia depresji?
Leczenie depresji polega na łączonej metodzie farmakologicznej i terapeutycznej. Psychologiczne przyczyny depresji zazwyczaj związane są z nieadaptacyjnymi mechanizmami, które można przepracować w czasie spotkań z terapeutą. Jednak farmakologia umożliwia odzyskanie lepszego samopoczucia i daje szansę na spojrzenie z dystansu na swoje problemy. Dzięki lekom, chorzy mogą odzyskać siły do powrotu do codziennych aktywności, które sprawiają im radość i dzięki temu, szybciej wracać do zdrowia.🤝
Jak pomóc osobie z depresją?
Pomoc osobie z depresją powinna być przede wszystkim dostarczona przez specjalistę, jednak każdy bliski osoby borykającej się z tą chorobą może odegrać znaczącą rolę w jej powrocie do zdrowia. Wiedząc, jak się depresja objawia, jakie są stopnie ciężkości depresji oraz jak wiele osób choruje na tę chorobę, możemy wykształcić w sobie uważność i empatię, która jest kluczowa, by odzyskać kontrolę nad swoim życiem przez chorego.
