Przyczyny, objawy, jakie ćwiczenia na ból pleców?

Spis treści:

1. Objawy, na które warto zwrócić uwagę - ból pleców bez tajemnic.
2. Najbardziej powszechne przyczyny bólu pleców i kręgosłupa.
3. Jak poradzić sobie z bólem pleców?
4. Najbardziej efektywne ćwiczenia na ból pleców.
   

Objawy, na które warto zwrócić uwagę - ból pleców bez tajemnic

Najczęściej ból pleców atakuje w najmniej oczekiwanym momencie - w pracy, szkole, podczas treningu na siłowni czy też nawet weekendowego spaceru w spokojnym tempie. Powszechna dolegliwość objawiająca się bólem występującym w jednym, konkretnym miejscu (np. na odcinku piersiowym kręgosłupa) lub też na całej powierzchni pleców może świadczyć zarówno o mniej, jak i bardziej poważnych schorzeniach, dlatego też wskazana jest tutaj ostrożność, nawet jeżeli z pozoru wydaje się, że to nic groźnego.

Często bowiem zdarza się, że ból utrzymuje się przez kilka dni pomimo przedsięwzięcia rozmaitych kroków mających na celu jego osłabienie (np. ćwiczeń w domowym zaciszu¹), a do niedających o sobie zapomnieć dolegliwości dołączają również inne, niepokojące symptomy świadczące o problemach zdrowotnych.

Najbardziej powszechne przyczyny bólu pleców i kręgosłupa

Rozpoznanie głównej przyczyny bólu pleców zdecydowanie nie należy do najprostszych zadań - wszystko to z uwagi na fakt, że może być on zarówno wynikiem rozmaitych schorzeń zwyrodnieniowych, gastrologicznych, neurologicznych, a nawet kardiologicznych, jak i skutkiem siedzącego trybu życia ze znikomą (bądź, co gorsza zerową) aktywnością fizyczną, otyłości, nadwyrężeń, przeciążeń czy też nabytych urazów.

Oprócz wspomnianych wyżej przykładów do najczęściej występujących przyczyn bólu pleców zalicza się także:

✅ wady postawy, które zazwyczaj powstają już w okresie dzieciństwa na skutek garbienia się, nieprawidłowego rozłożenia ciężaru podczas noszenia tornistra czy też siedzenia w złej pozycji w szkolnej ławce;

✅ PMS;

✅ rwa kulszowa;

✅ nadwyrężenie mięśni i stawów na skutek intensywnego wysiłku fizycznego bez uprzedniego, właściwego przygotowania;

✅ kontuzje sportowe;

✅ zapalenie płuc (lub opłucnej);

✅ zapalenie wyrostka robaczkowego;

✅ półpasiec;

✅ zespół stawu skroniowo-żuchwowego;

✅ dolegliwości związane z układem moczowym (zapalenie nerek bądź prostaty);

✅ osteoporozę;

✅ reumatoidalne zapalenie stawów;

✅ zapalenie przyczepów mięśni i więzadeł kręgosłupa;

✅ zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa;

✅ urazy takie jak zwichnięcie bądź złamanie kręgosłupa, które mogą być np. skutkiem wypadku samochodowego;

✅ przepuklinę krążka międzykręgowego, a więc najprościej mówiąc wypadnięcie dysku, które powoduje zaburzenia czucia, utrudnia poruszanie się, a także zapewnia ogromny ból;

✅ chorobę kości Pageta;

✅ dusznicę bolesną;

✅ nowotwór oraz innego rodzaju schorzenia jajników;

✅ wrzody żołądka;

✅ refluks żołądkowo-przełykowy;

W przypadku ostrego, promieniującego (czy też wędrującego) bólu pleców samodzielne ustalenie jego głównego źródła jest raczej niemożliwe, dlatego też, jeżeli cyklicznie nawracające, nieustępujące dolegliwości bólowe wzbudzają Twoje podejrzenia, to najlepiej od razu skonsultuj je z lekarzem, który pomoże Ci znaleźć głównego "winowajcę". Zwłaszcza jeżeli towarzyszą im dodatkowe objawy w postaci: wysokiej gorączki, drętwienia narządów płciowych czy też pośladków, ból nóg, utrata masy ciała. Jeżeli oprócz bólu pleców pojawią się także nudności, kołatanie serca, wymioty oraz nadmierna potliwość, to jak najszybciej wezwij pogotowie, gdyż mogą to być przesłanki świadczące o wystąpieniu zawału serca.

Jak poradzić sobie z bólem pleców?

Silny, niedający o sobie zapomnieć ból utrudnia Ci normalne funkcjonowanie i doskonale zdajesz sobie sprawę z tego, że to już najwyższa pora poważnie go potraktować?

Dobra wiadomość jest taka, że istnieje wiele sposobów na złagodzenie bólu pleców. Od sprawdzonych, domowych metod, które okazują się niezwykle pomocne przy nagłych dolegliwościach zdrowotnych, przez produkty lecznicze, a więc preparaty w formie tabletek przeciwbólowych, maści rozgrzewających bądź plastrów chłodzących, aż po zwalczające ból i przywracające całkowitą sprawność ćwiczenia wykonywane w gabinecie fizjoterapii.

O ile w przypadku łagodnych i nienawracających dolegliwości ulgę może przynieść, chociażby ciepła kąpiel z dodatkiem wybranego olejku eterycznego, która skutecznie rozluźni spięte mięśnie i uśmierzy nagły ból czy też kąpiel solankowa z dodatkiem soli wykorzystywanej na co dzień w leczeniu uzdrowiskowym wykazującej się właściwościami przeciwzapalnymi i przeciwbólowymi, o tyle cyklicznie powracający, niemal paraliżujący ból pleców wymaga konsultacji z profesjonalistą. Zwłaszcza jeżeli istnieje podejrzenie, że może być on wywołany przez zaburzenia struktur tkankowo stawowych.

We wspomnianej wyżej sytuacji zalecanym rozwiązaniem jest właśnie fizjoterapia, a więc naturalne leczenie ruchem oraz innymi czynnikami fizycznymi, w ramach którego możemy wyróżnić dwa, podstawowe działy: kinezyterapię oraz fizykoterapię, które połączone ze sobą przynoszą najlepsze, odczuwalne rezultaty, zarówno wśród młodszych, jak i starszych osób.

Fakt ten potwierdzają m.in. polskie badania przeprowadzone na grupie 33 kobiet w wieku 60-75 lat, które przez okres 6 tygodni uczestniczyły w zajęciach fizjoterapeutycznych połączonych z technikami relaksacyjnymi, klasycznym masażem oraz terapią ultradźwiękową, co nie tylko znacząco poprawiło elastyczność górnej oraz dolnej części ciała, ale też zwiększyło zakres ruchu w stawach wybranych kończyn, jak i w kręgosłupie².

Najbardziej efektywne ćwiczenia na ból pleców 

Jak już wcześniej wspomnieliśmy jednym ze sposobów na złagodzenie bólu pleców jest włączenie do swojej codzienności aktywności fizycznej np. w formie wykonywanych w domu ćwiczeń, które dodatkowo wzmocnią efekty fizjoterapii przeprowadzonej przez ekspertów z krakowskiego gabinetu OsteoMedic oferującego techniki osteopatyczne, manualne oraz wisceralne.

Ciężko jest w tym przypadku jednak mówić o jedynym słusznym, uniwersalnym i niezawodnym zestawie ćwiczeń na uśmierzenie dolegliwości, gdyż poszczególne rodzaje bólu pleców mogą wiązać się ze specyficznymi ograniczeniami, których nieprzestrzeganie zazwyczaj skutkuje pogorszeniem sytuacji. Jeżeli nie brzmi to dla Ciebie jak zbyt zachęcający scenariusz (a wierzymy, że tak właśnie jest), to najlepiej podczas najbliższej wizyty u fizjoterapeuty zapytaj go o polecane ćwiczenia, które możesz wykonywać także we własnym zakresie.

Przypisy

¹ Badanie "Effect of Home Exercise Training in Patients with Nonspecific Low-Back Pain" przeprowadzone na grupie 9588  pacjentów przez C. Quentin, R. Bagheri oraz U. C Ugbolue udowodniło, że wykonywane w warunkach domowych ćwiczenia, a także yoga, aerobic i są w stanie faktycznie zmniejszyć poziom odczuwalnego bólu i poprawić parametry ograniczeń funkcjonalnych. Jednocześnie okazało się, że najbardziej efektywną metodą walki z bólem są  ćwiczenia trening pod nadzorem fizjoterapeuty.

² Po zakończeniu interwencji nasilenie bólu zmniejszyło się o 2,9 pkt. w skali VAS, [na podst.:] D. Cichoń, Z. Ignasiak, J. Fugiel, Efficacy of Physiotherapy in Reducing Back Pain and Improve Joint Mobility in Older Women, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31019113/, 4 listopada 2022.