To również ta dolegliwość napędza finanse nie jednej firmy farmaceutycznej na świecie. Jakich reklam w telewizji uświadczymy najczęściej? Oczywiście środków przeciwbólowych. Rozwój wiedzy u medyków w temacie bólu i szeroki wachlarz dostępnych substancji czynnych pozwala na coraz lepsze dostosowanie terapii i jej indywidualne celowanie dla każdego z pacjentów.
Jednak rośnie również w Nas coraz większa świadomość o szkodliwości leków przeciwbólowych. W końcu nie są one obojętne dla Naszego organizmu. W skrajnych przypadkach mogą powodować nawet uzależnienie się, szczególnie od opioidów. Dlatego powiększa się grono osób które korzystają z alternatywnych metod radzenia sobie z bólem, jak np. osteopatia lub fizjoterapia. My ze swojej strony polecamy również terapię manualną w placówce w Nowej Hucie.
Rodzaje bólu
Ból jest mocno subiektywnym odczuciem, każdy z Nas opisuje ból na swój sposób. Możemy odczuwać go jako kłucie, lub tępe uderzenia. Ból może promieniować, bądź skupiać się w jednym określonym miejscu. Równie dobrze opisujemy go jako ból rozlany na większą część Naszego ciała. Pulsujący, rwący, piekący, migoczący, drgający, tętniący, przenikający, przeszywający, świdrujący, ściskający, przyćmiony, przytłumiony, ciągnący, spinający, zgniatający, wrzynający się, … I to nie tak wszystkie opisy bólu jakimi się posługujemy.
Problemem z jakim spotykamy się przy bólu i jego dokładnym określeniu jest fakt, że nie istnieje możliwość jego zmierzenia. Owszem istnieją techniki do swoistych prób mierzenia skali bólu i jego jak najdokładniejszego określenia, ale zobaczmy na dwa przykłady:
1. Przy próbie określenia skali bólu, gdzie 10 jest najgorszym bólem w Naszym życiu, kobieta która przeszła poród naturalny będzie w inny sposób traktowała skalę przy np. złamaniu nogi od nastolatka w identycznej sytuacji.
2. Każdy z Nas jest w inny sposób podatny na ból. Zawodowy bokser dokańczający walkę pomimo złamanego nosa posiada większą wytrzymałość na odczucia bólu od osoby dla której ten sam złamany nos powoduje zaprzestanie wszystkich działań i wizytę na SOR.
Ciężko jest zatem porównać dolegliwości bólowe kilku osób jednocześnie. Jest to indywidualna interpretacja każdego z Nas. Same dolegliwości bólowe są doznaniami złożonymi, w których ciężko wyodrębnić konkretne ich cechy. Opis bólu możemy dokonać za pomocą trzech aspektów które razem dają Nam pełniejszy obraz. Są nimi:
- Intensywność bólu i jego lokalizacja- Dolegliwości jakie są związane z wystąpieniem bólu
- Wpływ bólu na Nasze myślenie oraz działanie
Jedynym pewnym, obiektywnym podziałem klasyfikacji bólu na jego rodzaje jest podział ze względu na długość jego trwania. Wyróżniamy ból ostry oraz przewlekły. Ból ostry jest zachowany z Naszych instynktów samozachowawczych. To dzięki niemu odczuwamy ból gdy dotkniemy czegoś gorącego, lub gdy się uderzymy. Wyobraźmy sobie gdyby nie towarzyszył Nam ból przy uszkodzeniu narządu ruchu. Jakich szkód moglibyśmy się nabawić przy próbie chodzenia na złamanej kości.
Ból przewlekły często jest pozbawiony funkcji ostrzegawczych. Przeradza się za to w doskwierającą dolegliwość, która negatywnie wpływa na działanie pozostałej części organizmu. Z jego powodu ograniczamy aktywność fizyczną, cierpimy na zaburzenia snu, pojawiają się problemy ze skupieniem i wykonywaniem pracy zawodowej. Bóle chroniczne może również wywołać Nasza praca. Na skutek przeważającego czasu w pozycji siedzącej, duże grono osób cierpi na w odcinku lędźwiowym. Możemy się go pozbyć dzięki masażowi na bólu pleców w Krakowie. Chroniczne bóle mogą pojawiać się na długo po urazie który Nas spotkał lub na skutek stanów zapalnych m.in. reumatoidalnych.
Źródła bólu
Jeśli chcielibyśmy wymieniać źródła bólu w rozumieniu co może Nas boleć, to z pewnością wypisalibyśmy przeważającą część każdej książki do anatomii. Dlatego podejdziemy do tego zagadnienia z innej strony. Omówimy sobie skąd pochodzi ból i w ten sposób go sklasyfikować.
- Najświeższe podejście dzieli dolegliwości bólowe na: - Nocyceptywne- Neuropatyczne
- Psychogenne
niejasnej przyczynie/bóle funkcjonalne
Badania wokół bólu skupiły się na dwóch pierwszych pozycjach. Głównie z uwagi na fakt określenia z dużym prawdopodobieństwem co stoi za przyczyną dolegliwości. Dolegliwości nocyceptywne powstają w wyniku podrażnień zakończeń nerwowych neuronów bólowych.
Dlatego pojawia się przy zmianach zwyrodnieniowych, stanach zapalnych, schorzeń mięśni lub stawów. Czyli części ciała które posiadają zakończenia nerwowe i ulegną „awarii” po prostu Nas bolą. Przy większości tych dolegliwości może pomóc fizjoterapia w naszej placówce w Kraków.
Bóle neuropatyczne w głównej mierze odczuwamy przy uszkodzeniach somatycznego układu nerwowego. Tutaj nie mamy problemu z określonymi receptorami w danej części ciała, bardziej cierpi ogólny układ nerwowy. Zostaje zaburzone przewodzenie informacji ruchowych i czuciowych wzdłuż włókien nerwowych lub odbiór tych informacji w rdzeniu kręgowym i mózgu.
Uszkodzone nerwy lub gdy ich działanie jest zaburzone, wysyłają do mózgu nieprawidłowe, wyolbrzymione i zniekształcone informacje o bólu. Wystąpienie dolegliwości jest konsekwencją wielu schorzeń m.in.: cykrzycy, półpaścu, nowotworach, dyskopatiach. Jednak oprócz leków farmakologicznych zaleca się również i tutaj fizykoterapię, hydroterapię oraz masaże. Oczywiście na masaże lecznicze zapraszamy do Nowej Huty, aby zmniejszyć dolegliwości wynikające z przykurczów lub nadmiernego napięcia mięśni.
Jak zmierzyć ból
Wcześniej w tekście opisałem, że nie można zmierzyć bólu. I w dalszym ciągu podtrzymuję swoje zdanie. Ludzkość nie stworzyła jeszcze maszyny która na skali pokazywałaby jak bardzo cierpimy. Ból jest tak mocno subiektywnym odczuciem, że ból zęba każdy z Nas będzie opisywać tylko na swój, unikalny sposób. Według IASP, czyli Międzynarodowego Stowarzyszenia Badania Bólu, ból jest – nieprzyjemnym doznaniem zmysłowym i emocjonalnym związanym z faktycznym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek.
Skoro ból jest niemierzalny to powstały metody które starają się go ocenić najczęściej w pewnej skali. Tylko znowu dochodzimy do trudności bo skoro skala ma max 10 punktów to skąd mamy wiedzieć, że akurat ten ból który przeżywamy jest najgorszy? Skąd mamy pewność, gdzie leży granica i jaki jest ten „najgorszy ból do wyobrażenia”. Dlatego nawet w subiektywnej ocenie bólu zawsze Nasz umysł posiłkuje się wspomnieniami, przeżytymi chwilami gdy doskwierały Nam dolegliwości bólowe i porównuje je ze sobą.
Ból ocenić można według kilku dostępnych metod tworzenia skali.
NRS – Numeric Rating Scale
Skala posiadająca zakres od 0 do 10. Gdzie 0 to jest całkowity brak dolegliwości, natomiast 10 to najgorszy ból jaki sobie wyobrażamy. Problemem z dopasowaniem bólu na skali mają dzieci nie znające dobrze pojęcia liczb oraz osoby starsze z demencją.
VRS – Verbal Rating Scale
Skala werbalna zamiast liczb stosuje określenia dla skali bólu. Jest zazwyczaj mniej rozpięta, a ilość punktów jest dość ruchoma. Możemy jako przykład podać 5 stopniową skalę nasilenia bólu:
- Bardzo małe, - Małe,- Średnie,
- Duże,
- Bardzo duże
VAS – Visual Analogue Scale
Skala wzrokowo-analogowa jest zbliżona do wcześniej przedstawionych skal. Zasadniczą różnicą jaką tutaj mamy to określenie skali w postaci zero-jedynkowej, czyli coś boli lub nie boli. Możemy wykorzystać np.:
- smutną buźkę - uśmiechniętą buźkę- Brak bólu – duży ból
- 0 – 1
Skala Wong-Baker dla dzieci
Skala stosowana dla najmniejszych dzieci które nie rozumieją jeszcze skali liczbowej. Tutaj zamiast tego mamy rysunki, najczęściej buziek które dziecko wybiera.
Leczenie bólu
Ból coraz częściej uznawany jest nie tylko za symptom danej choroby lub pewnej nieprawidłowości, ale jako jednostkę chorobową która się leczy. W przebiegu bólu ostrego skuteczna wydaje się farmakologia, lecz przy bólu chronicznym/przewlekłym skutki zażywania leków przeciwbólowych mogą być niekorzystne dla Naszego organizmu.
Metody interdyscyplinarne jak:
- Masaże lecznicze- Ćwiczenia
- Akupresura
- Termoterapia
okazują się najlepszą metodą leczenia. Dochodzi również fizjoterapia która pomaga pozbyć się przyczyny bólu o ile jest to możliwe. Ważne jest łączenie kilku przedstawionych sposobów, dlatego zapraszamy na skuteczną rehabilitacje w Nowej Hucie.
